Hoewel de coronacrisis hopelijk een uitzonderlijke situatie is, is deze crisis wel een testcase voor het arbobeleid. In elke organisatie hoort namelijk een actuele ‘Risico-inventarisatie en -evaluatie’ te zijn, afgekort RI&E. De RI&E is onderdeel van het arbobeleid van de organisatie en regelt bijvoorbeeld een doordacht beleid over een veilige en gezonde werkomgeving. De vraag is of dit beleid veelomvattend is en voldoet aan de huidige situatie, of is er met name aandacht voor concrete risico’s? Relevante vragen die aandacht verdienen en waarmee veel organisaties een verbeterslag kunnen maken. Juist in deze tijd!
Actueel
Over de RI&E is het een en ander wettelijk vastgelegd. Zo dient de RI&E actueel te zijn. De coronacrisis kan in dit geval dus een testcase zijn of de organisatie in staat is snel en adequaat te reageren als de gezondheid van medewerkers in het geding komt. In een RI&E moeten alle risico’s waar medewerkers mogelijk aan blootgesteld worden, zijn opgenomen. Toch zijn er een aantal eisen waar in ieder geval aan voldaan moet worden.
Verschillende risico’s
Denk aan een overzicht van alle aanwezige risico’s en een beschrijving van gevaren, en de risicobeperkende maatregelen hiervoor. Ook is er een overzicht nodig van risico’s voor bijzondere categorieën werknemers. Denk aan met name voor jeugdige werknemers en zwangere of borstvoedinggevende werkneemsters. Tevens is er een beschrijving nodig hoe werknemers toegang hebben tot preventiemedewerkers, bedrijfsartsen, arbodienst en andere relevante functionarissen.
Arbobeleid
Vanuit de genoemde wettelijke eisen bestaan RI&E’s bij veel organisaties uit een lange lijst van geconstateerde en mogelijke risico’s. De RI&E is echter een onderdeel van een meer omvattend arbobeleid. In dat beleid kunnen veel meer zaken een plek krijgen. Denk aan het formuleren van het dóel van het beleid. Een zo concreet mogelijke beschrijving van het doel wat de organisatie op het terrein van arbo wil bereiken.
Verantwoordelijkheden
Daarnaast een omschrijving van wie welke taak en bevoegdheid heeft inclusief een beschrijving van de hiërarchie van de organisatie met bijbehorende taken en bevoegdheden. Met als doel duidelijkheid te verschaffen wat er van wie verwacht mag worden. Naast expliciete taken binnen het arbobeleid, gaat het dus ook in zijn algemeen over de rol van de directie, leidinggevenden en medewerkers.
Samenwerking en overleg
Belangrijk is ook om duidelijkheid te hebben welke overlegstructuur er is ingericht. Wie komen bij elkaar en hoe vaak gebeurt dat? Naast operationeel overleg, zijn ook de meer beleidsmatige overleggen van belang. Ook de medezeggenschap heeft hier een plaats in. Verder is het belangrijk dat duidelijk is welke instrumenten of hulpmiddelen worden gebruikt in de organisatie. Ook het verzuimprotocol krijgt hier een plaats, net als onderzoeken naar medewerkerstevredenheid en afspraken over bijvoorbeeld medewerkers met mantelzorgtaken.
Preventie en kwaliteitsborging
Verder is het goed dat er beschreven is wat er gebeurt op preventief vlak. Van sport en ontspanning naar het aanbieden van preventief medisch onderzoek. En ook hoe de kwaliteit van het arbobeleid wordt geborgd of waar nodig moet worden verbeterd. De eerdergenoemde overlegstructuur is hiervoor belangrijk. Denk verder ook aan opleidingen van BHV’ers en preventiemedewerkers en begeleiding en intervisie van leidinggevenden.
Rol ondernemingsraad
Zoals je ziet is de RI&E belangrijk, en een onderdeel van een groter, meer omvattend arbobeleid. De ondernemingsraad kan hier een belangrijke rol bij spelen. Vragen die je je als OR kunt stellen zijn: is er een ruim omvattend beleid en zo ja, werkt dit beleid? Welke lessen moeten we leren uit deze coronacrisis voor nu of – hopelijk niet – een volgende keer? De crisis is een goede testcase. De OR moet betrokken zijn bij alle maatregelen die dit regelen. Wil je kennis en inzicht in deze maatregelen en arbeidsomstandigheden krijgen? En wil je weten hoe je dit als OR-lid of arbo- of VGWM-lid op een effectieve en verantwoorde manier doet? Bekijk dan ook eens deze mogelijkheid.