Nieuw in de ondernemingsraad
Wanneer je als beginnend OR-lid voor het eerst aan de vergadertafel zit, wordt het pas echt duidelijk: je bent in een compleet andere wereld beland. Er komen zaken op je af waarmee je in je functionele werk nog nooit te maken hebt gehad.- Hoe stap je voortvarend die nieuwe OR-wereld in?
- Weet je voldoende van de bevoegdheden van de ondernemingsraad
- Heb je ontslagbescherming?
- Hoe overleg je met de bestuurder?
- Hoe behaal je resultaten?
-
Ontslagbescherming voor OR-leden
Is het waar dat ik als lid van de ondernemingsraad niet ontslagen kan worden?
Het is een fabeltje dat OR-leden niet ontslagen zouden kunnen worden. In de Wet op de ondernemingsraden (WOR) is geregeld dat OR-leden niet ontslagen kunnen worden ‘uit hoofde van hun lidmaatschap van de ondernemingsraad’. Maar als bijvoorbeeld je afdeling verdwijnt of je functioneert onvoldoende dan is ontslag wel degelijk mogelijk. Het is overigens in een aantal gevallen wel noodzakelijk dat het ontslag van een OR-lid vooraf wordt getoetst door de kantonrechter (om vast te stellen dat het ontslag niets te maken heeft met het lidmaatschap van de OR). -
Accepteren opgelegde geheimhouding
Indien de bestuurder geheimhouding aan de ondernemingsraad oplegt, moet die dat in alle gevallen accepteren?
De bestuurder heeft de mogelijkheid om de ondernemingsraad geheimhouding op te leggen betreffende een onderwerp dat in een overlegvergadering en/of commissievergadering wordt besproken. Idealiter legt de bestuurder deze geheimhoudingsplicht voorafgaand aan de vergadering op, maar het kan eventueel ook nog later tijdens de vergadering worden genoemd. Daar stopt het echter niet. Het is van belang geheimhouding zo specifiek mogelijk af te spreken: wat is er precies geheim? Voor wie? En de belangrijkste, hoe lang duurt de geheimhouding? Concrete afspraken maken en scherp doorvragen leert dat lang niet alle informatie onder de geheimhouding valt. Over de meeste zaken kan en mag wél gecommuniceerd worden. -
Onvoldoende kennis van de managementtaal
Kan ik toch lid van de de ondernemingsraad worden als ik niet altijd de taal begrijp die managers gebruiken?
Ja! Het is juist ook een voordeel dat OR-leden meer spreken vanuit de praktijk. En je zult ervaren dat in gesprekken met het management jullie het vaak over dezelfde zaken hebben. Wanneer het management het heeft over een ‘zorgvuldige SWOT-analyse die heeft geleid tot aanpassingen in strategie en structuur’ wordt bedoeld dat ‘ze hebben gekeken naar wat er goed en minder goed gaat en dat ze als gevolg daarvan dingen veranderen’. Belangrijk om als OR-lid voortdurend te vragen wat het management precies bedoelt en je zult erachter komen dat jullie vaker over hetzelfde praten dan dat je in eerste instantie denkt. Stel je vooral kandidaat en ervaar het zelf! -
Salaris voor OR-werk
Het OR-werk is vrijwillig, maar kost best veel (werk)tijd. Krijg je als lid van de ondernemingsraad hiervoor salaris?
Artikel 17 lid 3 Wet op de ondernemingsraden (WOR) is hierover heel helder: ‘De leden van de ondernemingsraad en de leden van de commissies van die raad behouden voor de tijd gedurende welke zij ten gevolge van het bijwonen van een vergadering van de ondernemingsraad of van een commissie van die raad niet de bedongen arbeid hebben verricht, hun aanspraak op loon dan wel bezoldiging’. Dit betekent dat het OR-werk ook als werk wordt gezien en dat hier loon tegenover staat. Het antwoord is dus ja! -
Betrekken van de achterban
Hoe kan ik ervoor zorgen dat de collega’s op de werkvloer ook bij het werk van de ondernemingsraad worden betrokken? En heb ik daartoe ook een verplichting?
In de Wet op de ondernemingsraden (WOR) is geregeld dat de achterban in ieder geval op de hoogte gesteld moet worden van het OR-werk door het verspreiden van verslagen en agenda’s van vergaderingen en een jaarverslag van de ondernemingsraad. Verder is expliciet geregeld dat je als OR-lid ruimte hebt om met de achterban in gesprek te gaan. Je zou na elke vergadering met elkaar kunnen afspreken met welke vraag ieder OR-lid teruggaat naar zijn of haar directe collega’s. Een andere mogelijkheid is het uitzetten van een enquête onder de achterban om de mening te peilen over een bepaald dossier. En het staat de ondernemingsraad ook vrij om collega’s tijdelijk aan te haken om mee te praten over bepaalde advies- en instemmingsaanvragen. -
Grip krijgen en houden op beleid(sontwikkeling)
Op welke manier kan ik de besluitvorming / het beleid in de organisatie écht beïnvloeden?
Lastig om daar een pasklaar antwoord op te geven. Feit is wel dat hoe eerder je als OR-lid in een besluitvormingstraject wordt betrokken, hoe groter de kans is echte invloed uit te kunnen oefenen. Het helpt om dan vooraf als ondernemingsraad een eigen inhoudelijke visie te ontwikkelen op de richting waarin de organisatie moet ontwikkelen. Stel jezelf eens de vraag waar de organisatie over drie jaar staat, op basis van ontwikkelingen, in- en extern, die je ziet. Wat moet er dan gebeuren om de gewenste richting in te gaan? Leg deze ideeën eens voor aan het management, ook als ze controversieel zijn. Grote kans dat het management daarover met je in gesprek wil en voor je het weet zit je vooraan in een besluitvormingstraject. -
Geen vakbondslid, toch in de ondernemingsraad?
Moet ik me eerst aanmelden bij de vakbond of kan ik ook zonder vakbondslidmaatschap in de ondernemingsraad?
Je hoeft geen lid te worden van een vakbond om je als kandidaat voor de ondernemingsraad op te geven. Als het goed is, staat in het reglement van de ondernemingsraad ook beschreven hoe u zich kandidaat kunt stellen voor de OR zonder de vakbond. Het is niet toegestaan om het vakbondslidmaatschap als vereiste op te nemen in het reglement van de ondernemingsraad!