Medeleiden

Bent u ook zo benieuwd wat de ondernemingsraad van Facebook in Amerika gevonden zou hebben van de manier van doen van het bedrijf en van zijn CEO, als hij bestaan had? Waarom ik de zaak zo interessant vind is omdat het een typisch voorbeeld is van een gebrek aan medeleiden.

André van Deijk

Medeleiden (en daarvan afgeleid: medeleiderschap) zorgt voor een gezonde samenleving, voor gezonde bedrijven en voor een algemeen gevoel van welbevinden van iedereen.

Zonder medeleiden krijg je een bankencrisis

Zonder medeleiden krijg je een bankencrisis, bruut aandeelhouderskapitalisme in het algemeen en uitzinnige vormen van egocentrisme. De revolte over rechts: ook een gevolg van een gebrek aan medeleiden. Dat spreekt misschien nog wel het meest uit het feit dat de aanhangers ervan zich vaak als een slachtoffer opstellen: de wereld verandert en niet naar onze zin en dat is de schuld van iemand anders. Dat iets altijd de schuld is van een ander is een waar kenmerk van een diepgaand gebrek aan medeleiden.

Medeleiden gaat verder dan toezicht, maar lijkt er wel op.  Waar toezicht zijn wortels heeft in wantrouwen (gaat het wel goed?) komt medeleiden voort uit medeverantwoordelijkheid: het weten dat je met zijn allen verantwoordelijk bent voor wat er in de wereld gebeurt. Ook al is het maar op je eigen vierkante meter en reikt je invloed niet verder dan dat. Beiden werken ze preventief. Toezichthouders toetsen vooraf, medeleiders creëren een klimaat dat ellende voorkomt.

Medeleiden is een houding

Want medeleiden is een houding. En daar schort het aan bij Facebook en al die andere zaken. Zonder cynisch te zijn: het idee dat je erop kunt vertrouwen dat mensen zaken integer organiseren of zelfs als ze goede bedoelingen hebben, zonder domme dingen te doen, is bewezen onzin. Dat gebeurde in een weinig ingewikkelde samenleving jaren geleden al niet, laat staan in een steeds ingewikkelder wordende samenleving als de onze.

Medeleiden is dan ook niet alleen een houding, maar ook een noodzaak. In een wereld waarin steeds meer systemen ontstaan die door niemand geleid worden, zoals de financiële wereld, het internet, of onze nieuwsgaring met zijn fake news, is de wereld gedoemd tot chaos als wij niet allemaal een vorm van medeleiden aan de dag leggen. In zo’n wereld moeten we met zijn allen verantwoordelijkheid nemen voor de goede gang van zaken, anders zijn we altijd het slachtoffer van een Zuckerberg van de ene soort of de andere.

Terug naar de or van Facebook

En dan nu terug naar de or van Facebook. Wat had die kunnen doen? Wel wat niet? De raad had voorwaarden kunnen verbinden aan de vele investeringen die zijn gedaan. Privacy was een issue geweest waar men indringend naar had kunnen kijken. Men had de bestuurder op zijn gedrag aan kunnen spreken en op de omgang met klanten. Klachtenregeling! De RvC had men op zijn vingers kunnen tikken omdat die te eenzijdig naar het aandeelhoudersbelang had gekeken en te weinig naar het bedrijfsbelang. Spreekrecht op de aandeelhoudersvergadering. Het opzeggen van het vertrouwen in de bestuurder. Enfin, vult u zelf maar in. Binnen en buiten de wet had men zich als or kunnen manifesteren op basis van medeleiderschap.

Net als u en ik en iedereen. Klanten zijn als medeleiders behoorlijk krachtig als ze willen. Aandeelhouders ook trouwens, net als werknemers.

Medezeggenschap is maar één vorm van vele.

De wereld is van ons allemaal.

Wakker worden!

(Deze blog verscheen eerder bij ORnet.nl op 16 april 2018)

Deel dit bericht op

Geschreven door André van Deijk

Senior adviseur
André is creatief, pragmatisch en gedreven en dat zie je terug in het werk dat hij doet. Hij ondersteunt ondernemingsraden vooral bij overnames, fusies, organisatieveranderingen, financieringsvraagstukken en investeringen. Daarnaast helpt […]

Lees meer