Ik weet niet of u er al aan toe bent om terug te kijken op het jaar. Velen van u zullen bezig zijn met de waanzin die losbarst voor de Kerst. Voor 1 januari moet er altijd enorm veel afgemaakt worden. Niet omdat de wereld anders niet verder zal draaien, maar omdat het nu eenmaal 1 januari is en er een nieuw jaar aanbreekt.
Als je zo oud bent als ik, leg je je neer bij dat soort onzin. Niet omdat ’t geen onzin meer is, maar vooral omdat je er weinig aan kunt veranderen. En daar wilde ik het nu graag met u over hebben. Want hoe werkt veranderen eigenlijk? Mijn jaar is namelijk voor een groot deel over veranderen gegaan. Al mijn jaren gaan eigenlijk over veranderen (en die van u ook ben ik bang), maar dit jaar nog meer dan anders.
Veel weerbarstige voeten in de aarde
Intern is er bij OR Consultancy het nodige veranderd. Wij zijn een zelfstandige dochter van GITP binnenkort (jawel: per 1 januari!) en dat heeft best veel weerbarstige voeten in de aarde gehad. Extern heb ik bij klanten ook met de nodige veranderingen te maken gehad. Zoals elk jaar eigenlijk, maar dit jaar weer meer.
Wat mij bij al dat verandergeweld weer eens opviel, is dat wij mensen best wel lastig zijn als het over veranderen gaat. We zijn er niet goed in. Sterker nog, we ontwikkelen in de meeste gevallen een acute weerstand zodra verandering zich aandient. Toch verandert alles bij voortduring. Weerstand is dus zinloos zou je zeggen. Maar is dat zo?
Weerstand helpt om te leren
Mijn vader zei vroeger dat weerstand ons mensen hielp om te leren. Voor leren is tijd nodig en door de weerstand die we ontwikkelen geven we onszelf meer tijd. Zou je zonder weerstand veranderen, dan stap je als het ware van de ene wereld de nieuwe andere wereld in en dan leer je niets. Zonder wrijving geen glans.
Dit jaar heb ik gezien dat, ook al veranderen we als individuele mens niet of nauwelijks, de wereld wel drastisch kan veranderen. Dat komt doordat we met zovelen zijn en in toenemende mate met elkaar zijn verbonden. U verandert misschien niet, maar de mensen in China wel, of in Amerika of waar dan ook. En onder hun invloed verandert de wereld.
U blijft dan wel dezelfde, maar de wereld verandert, dus verandert u in verhouding tot. Als dat gebeurt ontwikkelen we als mens vaak nog meer weerstand. Het is niet onze verandering. We hebben er niet voor gekozen en toch gebeurt het.
Bij te veel weerstand
Bij te veel weerstand knapt het touwtje. En dan is de verandering ineens compleet. Niet de verandering die mogelijk beoogd was of die in de pen zat, maar een totaal andere: we zijn afgehaakt. De verandering is stilstand geworden, totdat we worden meegenomen in een nieuwe stroom. Een andere, eentje die past bij de staat waarin we dan verkeren.
Ik heb dit jaar heel veel mensen gezien die hun best deden om mee te gaan met de veranderingen die over hen uitgestort werden. En ook een aantal die totaal afhaakten. Zij waren op en versleten en snakten naar luwte en rust.
Zelf ben ik op zoek naar de verandering die bij me past. Een bootje, dat me met zich mee wil voeren. Een gedachte naar wat komt met een beetje weemoed naar wat er was. Iets waar ik in kan stappen om verder te gaan. Na Kerstmis.
(deze blog verscheen eerder bij OR Informatie op 12 december 2017)