Medezeggenschap en internationale organisaties gaan niet zo goed samen. Het advies of de instemming van de OR is vaak mosterd na de maaltijd omdat alles al aan andere tafels is beslist. Omdat internationale organisaties alleen nog maar ingewikkelder zijn geworden en besluiten aan steeds meer tafels tot stand komen, vist de Nederlandse OR steeds vaker achter het net. Een ander fenomeen is de Nederlandse OR met uitsluitend buitenlandse werknemers en een buitenlandse bestuurder: medezeggenschap als exportproduct in eigen land.
Met creativiteit en trainingen is er toch nog wel wat voor elkaar te boksen. Een paar voorbeelden:
Onderhandelen voor invloed
Vier lokale ondernemingsraden werden op aandringen van de bestuurder omgevormd naar één OR met vier onderdeelscommissies (OC’s). Met de bestuurder werd onderhandeld over de mogelijkheid om in ruil hiervoor, meerdere keren per jaar met het wereldwijd opererende management te spreken. Dat lukte en de OR overlegt nu vier keer per jaar met het global management over operationele ontwikkelingen maar ook over de strategie van de business line.
Het bundelen van krachten
Een Nederlandse financiële dienstverlener met twee OR’s werd overgenomen door een buitenlands private equity-huis. Van een groot familiebedrijf werd het bedrijf ineens het platformbedrijf, als vehikel voor een buy and build-strategie. De nieuwe eigenaren namen via een meerderheid in de Raad van Commissarissen (RvC) de touwtjes strak in handen. De twee OR’s zaten op de tweede rang. Op hun initiatief werd een gemeenschappelijke OR met twee OC’s ingericht. Die sprak niet alleen met de CEO, maar ook met de RvC. Daardoor was de medezeggenschap in staat om toch eerder op de hoogte te zijn en ook invloed uit te oefenen voordat besluiten definitief werden. Zo werd voorkomen dat het advies- en instemmingsrecht een wassen neus werd.
De internationale WOR (deel 1)
Een Amerikaans bedrijf reorganiseert zijn Europese organisatie. Werk wordt verplaatst naar lagelonenlanden. Een lokale OR in Nederland (met uitsluitend buitenlandse werknemers) wendt zicht tot zijn Europese ondernemingsraad voor meer informatie. De EOR zegt die informatie niet te mogen delen. Daarop eist de OR op basis van zijn informatierecht een gesprek met de senior vice president in de VS die de plannen heeft bedacht. Die krijgen ze daadwerkelijk (online) te spreken. En passant wordt de geheimhoudingsplicht van de EOR-leden ter discussie gesteld.
De internationale WOR (deel 2)
Omgekeerd komt ook voor: buitenlandse werknemers die toegang willen hebben tot Nederlandse medezeggenschap. Bij een ngo met een hoofdkantoor in Nederland werd onder de Nederlandse OR (met uitsluitend buitenlandse werknemers) op ons initiatief een vaste commissie opgetuigd. Die commissie vertegenwoordigde de werknemers in het buitenland, die werden geraakt door besluiten hier. De OR behield zijn Nederlandse rechten en de buitenlands werkende werknemers kregen op die manier invloed via het Nederlands recht.
Met wat creativiteit toch goede medezeggenschap
Tot slot zien we steeds vaker ondernemingsraden in Nederland die bestaan uit uitsluitend buitenlandse werknemers en die ook nog eens een buitenlandse bestuurder hebben. Die moeten dus het Nederlandse systeem met alle Nederlandse cultuurelementen bijgebracht krijgen. Onze medezeggenschap als exportproduct in eigen land. Vaak resulteert dat in trainingen en begeleiding in het Engels, maar soms bijvoorbeeld ook in het Duits.
Het leven van de medezeggenschap in internationale organisaties is onmiskenbaar ingewikkeld. Regelmatig is het met wat creativiteit toch mogelijk om tijdige, kwalitatief goede medezeggenschap te bewerkstelligen.
Met dit onderwerp aan de slag?
Wil jouw OR meer weten over dit onderwerp? Of hebben jullie hulp nodig bij de implementatie van deze tips? Mijn collega’s en ik staan voor jullie klaar! Klik hier om contact op te nemen.