Hoe verandert Generative AI de organisatie?

ChatGPT is een vorm van Generative AI; Generative AI verovert stormenderwijs klaslokalen en nieuwskanalen. Wat is het? En wat kan de OR ermee?

Generative AI

Wat is ChatGPT?

ChatGPT staat voluit voor Chat Generative Pretrained Transformer en is een voorbeeld van een nieuwe vorm van kunstmatige intelligentie, ‘creërende’ kunstmatige intelligentie, in het Engels generative artificial intelligence. ‘Creërend’ betekent dat deze kunstmatige intelligentie iets ‘maakt’ wat nog niet eerder bestond. ChatGPT maakt tekst, maar er zijn ook Generative AI programma’s die nieuwe digitale beelden maken (bijvoorbeeld Midjourney en DALL-E), geluid en muziek (Mubert) en video’s (Kapwing).

Je start Generative AI met een prompt, een opdracht. Dan zoekt het programma in de bergen informatie waarmee hij getraind is en maakt een nieuwe combinatie van die informatie.

Een opdracht aan ChatGPT zou kunnen zijn ‘Maak een opstel van 3000 woorden over de rol van Willem van Oranje in de Nederlandse geschiedenis.’ Dat is voor ChatGPT een kleine moeite maar meteen ook de reden waarom docenten zich grote zorgen maken over ChatGPT. Wie garandeert dat een leerling de boeken in is gedoken om informatie te verzamelen en vervolgens een samenhangend verhaal heeft geschreven? Een belangrijke beperking van ChatGPT is dat het programma niet noodzakelijkerwijs correcte informatie geeft. In de bijsluiter staat vermeld: ‘Beperkte kennis van de wereld en gebeurtenissen sinds 2021.’

Wat kan de OR ermee?

Wat de OR kan of moet met ChatGPT en andere Generative AI programma’s? Die vraag valt in drie stukken uiteen:

  1. Wat verandert er in organisaties door Generative AI?
  2. Wat kan als gevolg daarvan op de agenda van de OR komen?
  3. Wat kan de OR zelf met het nieuwe instrumentarium?

In deze blog staan we stil bij het eerste stuk ‘Wat verandert er in organisaties door Generative AI’.

Hoe verandert Generative AI de organisatie?

Het vooruitzicht is dat Generative AI in een aantal processen en een aantal sectoren belangrijke veranderingen gaat brengen.
Bij de processen gaat het om de talige processen die in tal van organisaties plaatsvinden. Veel organisaties hebben op hun site een chatbot om de makkelijke klantenvragen op te vangen. De tevredenheid van klanten over deze chatbots is laag. Ze stellen vaak vragen die je al eerder beantwoord hebt en helpen je niet echt verder als het moeilijk wordt. Generative AI kan dat veel beter.

Andere talige processen vind je bijvoorbeeld in de rechtspraak en bij notaris- en in advocatenkantoren. Bij het opstellen van vonnissen, contracten, testamenten en pleitnota’s kan Generative AI een goede voorzet leveren. Goed nakijken, aanpassen en aanvullen zijn wel geboden. Generative AI kan het niet beter dan ‘een goede gok’.

Naast processen zijn er sectoren die met ingrijpende veranderingen te maken krijgen. Schrijvers hoeven bijvoorbeeld niet langer te lijden onder een writer’s block. Ze kunnen ChatGPT vragen een hoofdstuk of een heel boek te schrijven en vervolgens gaan strepen, wijzigen en aanvullen. Dat is toch wat makkelijker dan staren naar een leeg scherm.

In de film- en muziekindustrie heeft Generative AI allerlei baanbrekende toepassingen, bijvoorbeeld om oude acteurs er weer jong uit te laten zien (Harrison Ford in ‘Indiana Jones and the Dial of Destiny’), om stemacteurs te vervangen en om zangers en bands nummers te laten coveren of nieuwe nummers te laten spelen zonder dat ze daar ook maar weet van hebben. Generative AI kan fantastisch ‘iets nieuws kopiëren’, bestaande beelden, stemmen en muziek op een nieuwe manier combineren.

Op vergelijkbare manier krijgen architecten, industrial designers en modeontwerpers met Generative AI een nieuw hulpmiddel, of mogelijk een nieuwe concurrent. Een belangrijke eerste stap is het laden en trainen van de software met genoeg originelen, maar daarna kun je eindeloos nieuwe variaties produceren.

De nieuwe combinaties creëren ook een nieuwe vraag, namelijk de vraag naar het aantonen van authenticiteit of het bewijzen van het gebrek daaraan, van plagiaat of valse bedoelingen. Met ChatGPT kan een scholier huiswerk maken, maar het is ook mogelijk in een video politici woorden in de mond te leggen die ze nooit zouden willen spreken en die dan te publiceren op twitter. Dit vraagt om een nieuwe vorm van cyber security, dienstverlening waar een aardige boterham in te verdienen zal zijn.

De agenda van de OR en de OR & ChatGPT

We hebben nu uitgebreid stil gestaan bij wat er in organisaties verandert door Generative AI. In een volgende blog gaan we verder en bespreken we wat als gevolg daarvan op de agenda van de OR kan komen en bekijken we wat de OR zelf kan met Generative AI.

Wat zijn de gevolgen voor jouw organisatie?

Heb je naar aanleiding van deze blog vragen of kun je hulp gebruiken bij het inschatten van de gevolgen voor je eigen organisatie en OR?

Deel dit bericht op

Geschreven door Paul Becht

Senior adviseur
Ir. Paul Becht is senior consultant en begeleidt en adviseert op diverse managementgebieden directies, managers en medewerkers, zowel individueel als in teams. Tevens ontwerpt en begeleidt hij veranderingstrajecten. Pauls interesse gaat uit naar het bouwen van organisaties met een menselijke maat.

Lees meer